Zagadnienia na egzamin dyplomowy

GRUPA 1 – dwa losowa pytania

1. Co to jest wartość odżywcza żywności? Czynniki wpływające na wartość odżywczą produktów spożywczych i posiłków.
2. Zastosowanie tabel wartości odżywczej żywności.
3. Zasady zamienności produktów spożywczych.
4. Składniki odżywcze stanowiące elementy budowy tkanek i biologicznie czynnych związków ustroju człowieka.
5. Znaczenie białek w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
6. Znaczenie węglowodanów w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
7. Wpływ fruktozy na gospodarkę lipidową.
8. Wpływ błonnika pokarmowego na gospodarkę lipidową i poziom glukozy we krwi.
9. Rodzaje kwasów tłuszczowych i ich wpływ na zdrowie.
10. Znaczenie nienasyconych kwasów tłuszczowych w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
11. Wyjaśnić znaczenie witamin oraz podać przynajmniej 3 przykłady wybranych witamin i spełnianiach przez nie funkcji.
12. Omówić rolę i znaczenie witaminy D dla organizmu człowieka.
13. Omówić wspólne działanie witamin C, E i β-karotenu ?
14. Znaczenie składników mineralnych w żywieniu człowieka; na przykładzie wapnia i żelaza podać objawy ich nadmiaru i niedoboru w diecie.
15. Wyjaśnić znaczenie składników mineralnych oraz podać przynajmniej 3 przykłady wybranych składników mineralnych i spełnianych przez nie funkcji w organizmie człowieka.
16. Co to jest biodostępność składników odżywczych; na wybranym przykładzie omówić czynniki wpływające na biodostępność składników mineralnych.
17. Rola składników mineralnych w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej
18. Skutki niedoboru i nadmiaru wody w organizmie.
19. Substancje bioaktywne. Na wybranym przykładzie omówić rolę i znaczenie w prewencji chorób przewlekłych.
20. Substancja antyżywieniowe; na wybranych przynajmniej dwóch przykładach omówić ich znaczenie.
21. Prawne aspekty i zasady stosowania dodatków do żywności i substancji dodatkowych
22. Podać przynamniej 3 przykłady dodatków do żywności/grup dodatków, których stosowanie w produkcji żywności może wpływać na zmiany wartości odżywczej produktów spożywczych.
23. Podać definicję oraz przynajmniej 3 przykłady żywności funkcjonalnej.
24. Co to są środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego? Podać rodzaje, zastosowanie.
25. Podać definicję suplementów diety oraz ich podział ze względu na skład.
26. W jakich okolicznościach można/należy rozważyć wprowadzenie do diety suplementów diety.
27. Zalecenia dotyczące suplementacji kwasu foliowego i wapnia u kobiet ciężarnych.
28. Żywność ekologiczna; wymienić cechy potencjalnie różniące surowce ekologiczne od otrzymywanych metodami konwencjonalnymi.
29. W jaki sposób należy przechowywać produkty spożywcze i przygotowywać potrawy, aby ograniczyć straty witamin?
30. Jaki wpływ na wartość odżywczą żywności mają procesy technologiczne obróbki żywności.
31. Obowiązujące systemy bezpieczeństwa żywności w świetle przepisów Unii Europejskiej i krajowych.
32. Jakich obszarów dotyczy GHP (Dobra Praktyka Higieniczna) i GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna) w zakładach produkujących żywność?
33. Wymienić organy urzędowej kontroli żywności i omówić kompetencje dwóch z nich.
34. Informacje zamieszczanie na etykietach żywności – znaczenie dla planowania diety osoby zdrowej i chorej.
35. Informacje obowiązkowe i dobrowolne na opakowaniu żywności jako źródło informacji dla konsumentów zwiększające racjonalność wyborów żywieniowych.
36. Metody upowszechniania wiedzy o żywieniu.
37. Informacje podawane na etykietach żywności jako narzędzie edukacji żywieniowej.
38. Budowa, podział i funkcje przewodu pokarmowego i układu pokarmowego.
39. Na czym polega i jak się odbywa proces wchłaniania składników odżywczych.
40. Proces trawienia i wchłaniania tłuszczów.
41. Proces trawienia i wchłaniania węglowodanów.
42. Proces trawienia i wchłaniania białek.
43. Rola wątroby i trzustki w procesie trawienia pożywienia.
44. Omówić stosowane w Polsce poziomy norm na energię i składniki odżywcze.
45. Normy na węglowodany i tłuszcze dla populacji polskiej.
46. Diety przemysłowe: podział, zastosowanie.
47. Czynniki wpływające na podstawową i całkowitą przemianę energii w organizmie.
48. Rodzaje niedożywienia. Podstawowe różnice pomiędzy różnymi rodzajami niedożywienia.
49. Racje pokarmowe i ich zastosowanie w planowaniu żywienia zbiorowego.
50. Metody oceny sposobu żywienia, krótka charakterystyka, zastosowanie.
51. Wady i zalety oceny sposobu żywienia metodą ankietową.
52. Zasady przeprowadzania wywiadu o spożyciu żywności w ciągu ostatnich 24 godzin.
53. Metody oceny stanu odżywienia, krótka charakterystyka, zastosowanie.
54. Wskaźniki stanu odżywienia stosowane do oceny zaburzeń masy ciała.
55. Zasady oceny stanu odżywienia stosowane w populacji dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych.
56. Zasady racjonalnego żywienia człowieka zdrowego na podstawie talerza zdrowego żywienia.
57. Żywieniowa profilaktyka przynajmniej dwóch chorób dietozależnych.
58. Żywieniowa profilaktyka otyłości.
59. Żywieniowa profilaktyka miażdżycy.
60. Żywieniowa profilaktyka choroby niedokrwiennej serca.
61. Żywieniowa profilaktyka nadciśnienia tętniczego.
62. Żywieniowa profilaktyka zaburzeń mineralizacji kości.
63. Jakość zdrowotna żywności i jej uwarunkowania.
64. Zasady żywienia i zalecenia żywieniowe dla dzieci w wieku przedszkolnym.
65. Zalecenia żywieniowe i najczęstsze błędy popełniane przez nastolatków.
66. Konsekwencje niedoboru/nadmiaru witamin i składników mineralnych w okresie ciąży.
67. Zasady żywienia kobiet w okresie laktacji.
68. Wzrost zapotrzebowania na składniki odżywcze w czasie ciąży.
69. Zasady oceny stanu odżywienia oraz prawidłowego przyrostu masy ciała u kobiet ciężarnych.
70. Korzyści karmienia piersią.
71. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej; osteoporoza: przyczyny osteoporozy typu I i II, skutki, następstwa zdrowotne.
72. Czynniki żywieniowe i elementy stylu życia zwiększające ryzyko rozwoju osteoporozy.
73. Charakterystyka i zastosowanie w poradnictwie żywieniowym diety śródziemnomorskiej.
74. Diety o niskim indeksie glikemicznym i ich zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób dietozależnych.
75. Diety niskowęglowodanowe – rodzaje, charakterystyka, racjonalna ocena w świetle zasad prawidłowego odżywiania.
76. Diety wysokobiałkowe – rodzaje, charakterystyka, racjonalna ocena w świetle zasad prawidłowego odżywiania.
77. Możliwe skutki zdrowotne przy krótko- i długotrwałym stosowaniu niezbilansowanych diet alternatywnych.
78. Diety o niskim indeksie glikemicznym i ich zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób dietozależnych.
79. Lipoproteiny. Rodzaje, budowa, funkcje.
80. Glikoliza. Bilans chemiczny i energetyczny. Jakich warunków wymaga ten ważny szlak kataboliczny?
81. Znaczenie diety w zespole metabolicznym.
82. Główne założenia diety w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
83. Postępowanie dietetyczne w ostrym zapaleniu trzustki.
84. Objawy cukrzycy. Zalecenie dietetyczne dla pacjentów z cukrzycą typu 1 i typu 2.
85. Objawy i postępowanie w hipoglikemii.
86. Otyłość: przyczyny, typy, skutki społeczne i zdrowotne.
87. Definicja oraz zasady żywienia dietetycznego w celiakii.
88. Zasady żywienia w alergii pokarmowej i nietolerancji.
89. Żywienie dietetyczne w zespole jelita nadwrażliwego, zależnie od postaci.
90. Żywienie dietetyczne w chorobach układu krążenia.

Grupa 2: Specjalność: Dietoterapia i dietoprofilaktyka – jedno losowe pytanie

1. Wady i zalety różnych form wegetariańskiego sposobu żywienia oraz możliwości jego stosowania w praktyce dietetycznej.
2. Wskaźniki stanu odżywienia na które należy zwrócić uwagę u osób stosujących różne rodzaje diet bezmięsnych.
3. Omów rolę dietetyka w kompleksowej ocenie i opiece geriatrycznej.
4. Rekomendacje żywieniowe dla normalnego starzenia się.
5. Omów zaburzenia odżywiania wśród osób starszych.
6. Żywienie dietetyczne w wybranych dwóch chorobach neurologicznych.
7. Żywienie w wybranych dwóch chorobach nowotworowych.
8. Żywienie w wybranych dwóch chorobach chirurgicznych.
9. Omów zasady żywienie w okresie okołooperacyjnym.
10. Omów zasady żywienia dojelitowego i pozajelitowego.

Grupa 2 Specjalność: Żywienie w sporcie – jedno losowe pytanie

1. Omów zasady żywienia w sportach siłowych
2. Omów zasady żywienia w sportach wytrzymałościowych.
3. Omów zasady żywienia okołotreningowego w sporcie.
4. Omów zasady podaży płynów w sporcie oraz zapotrzebowania na płyny u zawodników obu płci.
5. Jakie znasz diety alternatywne w sporcie. Omów zasady przynajmniej jednej diety alternatywnej oraz jej wpływu na wyniki sportowe.
6. Co to jest stres oksydacyjny i sposoby walki ze stresem oksydacyjnym w sporcie.
7. Wyjaśnij co to jest triada sportsmenek oraz w jakich dyscyplinach sportu jest ona najczęściej spotykana.
8. Scharakteryzuj strategie żywieniowe w procesie redukcji masy ciała w sporcie
9. Scharakteryzuj strategie żywieniowe w procesie budowy masy mięśniowej u sportowców
10. Scharakteryzuj potrzeby żywieniowe młodego sportowca.

GRUPA 1 – jedno losowe pytanie

1. Charakterystyka indywidualnych i grupowych metod wychowania wg K. Konarzewskiego.
2. Charakterystyka technik i form wychowania wg M. Łobockiego.
3. Pojęcie, przyczyny, profilaktyka trudności wychowawczych.
4. Psychospołeczne uwarunkowania procesu wychowania.
5. Podstawowe założenia humanistycznej koncepcji osobowości oraz jej znaczenie dla wyjaśniania ludzkich zachowań.
6. Teorie stresu i sposoby radzenia sobie.
7. Poczucie koherencji. Jak rozwijać poczucie koherencji u dzieci?
8. Stadia rozwoju psychospołecznego wg E. Eriksona.
9. Edukacja włączająca – wyjaśnij pojęcie, na konkretnych przykładach wskaż pozytywne i negatywne aspekty dydaktyczne oraz wychowawcze.
10. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na zajęciach wychowania fizycznego – scharakteryzuj zagadnienie oraz podaj przykłady dostosowań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
11. Omów zasady dydaktyczne oraz metody pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
12. Rola i zadania sportu osób niepełnosprawnych.
13. Rodzaje zabaw ruchowych i ich znaczenie.
14. Rola i obowiązki prowadzącego na zajęciach Gier i Zabaw.
15. Tok lekcji w klasach 1–3. Podaj przykłady zabaw.
16. Tok lekcji w klasach 4–6. Podaj przykłady.
17. Na przykładzie toku lekcji lekkiej atletyki, gier zespołowych oraz gimnastyki omów zasady budowy lekcji.
18. Na wybranych przykładach lekcji gier zespołowych przedstaw zasady realizacji lekcji w tzw. trudnych warunkach.
19. Przedstaw i scharakteryzuj podział metod stosowanych na zajęciach wychowania fizycznego ze wskazaniem pozytywnych i negatywnych aspektów.
20. Podaj temat oraz cele wybranej lekcji gimnastyki – omów formy organizacyjne jakie zastosujesz.
21. Klasyfikacja i charakterystyka metod nauczania ze względu na różne kryteria.
22. Uczniowie z specyficznymi potrzebami w nauce. Charakterystyka dysleksji, ADHD, zespołu Aspergera.
23. Diagnoza pedagogiczna – pojęcie, rodzaje, obszary i metody diagnozowania w dydaktyce.
24. Charakterystyka celów i wartości w edukacji szkolnej.

GRUPA 2 – jedno losowe pytanie

1. Wymień najczęściej występujące urazy wśród dzieci w szkołach oraz opisz na czym polega resuscytacja krążeniowo-oddechowa.
2. Mięśnie odpowiedzialne za ruchy w stawach łokciowych i kolanowych.
3. Budowa stawów – struktury stabilizujące i zabezpieczające ruch w stawie.
4. Ukrwienie kończyny górnej i dolnej.
5. Budowa kręgosłupa – kręgi, stawy i krążki międzykręgowe.
6. Etapy ontogenezy – charakterystyka, ramy czasowe i biologiczne.
7. Czynniki rozwoju człowieka.
8. Wiek rozwojowy – aspekty i kryteria oceny.
9. Trend sekularny – jego składowe i przejawy.
10. Struktura powiązań pomiędzy predyspozycjami, zdolnościami i efektami motorycznymi.
11. Środowiskowe uwarunkowania motoryczności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem czynników społeczno-rodzinnych i ekologicznych.
12. Morfologiczne uwarunkowania motoryczności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem czynników społeczno-rodzinnych i ekologicznych.
13. Metody oceny sprawności fizycznej (motorycznej) człowieka.
14. Omów procesy odpowiedzialne za resyntezę ATP podczas wysiłków fizycznych.
15. Wyjaśnij na czym polega reakcja enzymatyczna i wskaż, jakie czynniki mogą wpływać na jej prędkość.
16. Opisz znaczenie równowagi ciała oraz sposoby oceny równowagi (nazwa stanowiska, przebieg badania, rodzaje testów, parametry).
17. Wymień metody badawcze stosowane w laboratorium ruchu człowieka (nazwy stanowisk pomiarowych, praktyczna przydatność badań).
18. Wymień jakościowe i ilościowe cechy przebiegu ruchu.
19. Wskaż przyczyny i skutki zaburzeń równowagi ciała.
20. Co to jest homeostaza, wyjaśnij i podaj przykłady.
21. Omów mechanizm skurczu mięśnia.
22. Sposoby oceny wydolności tlenowej.
23. Reakcje organizmu na wysiłek dynamiczny.
24. Charakterystyka wad postawy – plecy okrągłe i plecy wklęsłe.
25. Rozwój krzywizn kręgosłupa w ontogenezie.
26. Omów badanie postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej – kryteria oraz najczęstsze błędy postawy w tej płaszczyźnie.
27. Omów testy elastyczności mięśni posturalnych.

GRUPA 3 – jedno losowe pytanie

1. Scharakteryzuj pojęcie zdrowia i choroby oraz opisz czynniki warunkujące zdrowie.
2. Rola edukacji zdrowotnej w profilaktyce chorób.
3. Rola edukacji zdrowotnej w zwiększaniu aktywności fizycznej.
4. Edukacja w zdrowiu seksualnym.
5. Omówić zespolone działanie czynników atmosferycznych na organizm (bierna i czynna utrata ciepła).
6. Wymień i opisz drogi szerzenia się chorób zakaźnych w placówkach oświatowo wychowawczych.
7. Wymień i opisz składowe dobowego wydatku energetycznego.
8. Wskazania i przeciwwskazanie do udziału w kulturze fizycznej dzieci z nadwagą i otyłością.
9. Najważniejsze przejawy kultury fizycznej w okresie starożytności.
10. Tendencje w rozwoju sportu na świecie w XX i XXI wieku.
11. Patriotyzm w sporcie polskim na wybranych przykładach.
12. Najważniejsze osiągnięcia wychowania fizycznego i sportu w Polsce.
13. Podaj charakterystykę metodyki ćwiczeń rytmiczno-tanecznych w zależności od wieku i sprawności fizycznej.
14. Zasady prowadzenia ćwiczeń kształtujących – tok ćwiczeń, egzekwowanie, uwagi metodyczne, postawa prowadzącego.
15. Podział gimnastyki ze szczególnym uwzględnieniem sporu gimnastycznego.
16. Technika wykonania, metodyka nauczania oraz pomoc i ochrona ćwiczeń zwinnościowo-akrobatycznych: przewrót w przód i w tył, stanie na rękach, przerzut bokiem.
17. Technika wykonania, metodyka nauczania oraz pomoc i ochrona ćwiczeń na przyrządach oraz skoku: wymyk na drążku. skok kuczny.
18. Atletyka terenowa – charakterystyka Małej i Dużej Zabawy Biegowej – metody kształtowania wytrzymałości, zasady oceny i pomiaru intensywności wytrzymałości.
19. Rola lekkoatletyki w procesie szkolenia w innych dyscyplinach sportu.
20. Metodyka nauczania pchnięcia kulą i rzutu oszczepem – różnice i podobieństwa.
21. Kształtowanie podstawowych zdolności kondycyjnych w rocznym cyklu treningowym w lekkoatletyce. Scharakteryzuj tok lekcji wychowania fizycznego z lekkoatletyki.
22. Wpływ środowiska wodnego na funkcjonowanie organizmu człowieka.
23. Bezpieczeństwo dziecka na pływalni jako priorytet procesu szkolenia.
24. Technika pływania sportowego w ujęciu pedagogicznym (technika elementarna, standardowa i sportowa).
25. Metodyka nauczania technik pływackich w różnych grupach wiekowych z uwzględnieniem poziomu sprawności.
26. Przedstaw systematykę i metodykę nauczania kozłowania piłki.
27. Opisz technikę wykonania rzutu z biegu z prawej i lewej strony.
28. Podaj przykładowe ćwiczenie kompleksowe składające się z: kozłowania piłki, podania oburącz sprzed klatki piersiowej, rzutu z miejsca oraz rzutu z biegu.
29. Wyjaśnij co to są ćwiczenia oswajające z piłką? Podaj ich zastosowanie oraz po 5 przykładowych ćwiczeń dla każdej z grup.
30. Podaj główny podział elementów techniki gry w piłce siatkowej i opisz szczegółowo dwa z nich.
31. Omów metodykę nauczania obić sposobem górnym i dolnym oburącz.
32. Omów technikę wykonania zagrywki frontalnej i tenisowej.
33. Wymień i omów rodzaje ataku w piłce siatkowej.
34. Wymień elementy techniki i taktyki gry w piłce nożnej.
35. Metodyka nauczania uderzenia piłki prostym podbiciem w grze w piłkę nożną.
36. Wymień i scharakteryzuj stałe fragmenty gry w piłce nożnej.
37. Podaj największe sukcesy (IO, MŚ, ME) reprezentacji Polski w piłce nożnej.
38. Podaj główny podział elementów techniki gry w piłce ręcznej i opisz szczegółowo dwa z nich.
39. Omów metodykę nauczania kozłowania i rzutu z padem.
40. Omów technikę wykonania rzutu bieżnego i rzutu w wyskoku.
41. Wymień i omów formy obron wyrażone liczbami w piłce ręcznej.
42. Schemat struktury treningu sportowego.
43. Działania kontrolne w treningu sportowym.
44. Charakterystyka treningu interwałowego.
45. Funkcje i umiejętności kierownicze trenera w odniesieniu do procesu treningowego.
46. Czynniki fizyczne w wychowaniu fizycznym i ich wpływ na organizm dzieci i młodzieży.
47. Kształtowanie ciała i kształtowanie postaw prosomatycznych jako podstawy fizycznej edukacji młodego pokolenia.
48. Wychowanie fizyczne wobec wyzwań współczesnej cywilizacji. Kompetencje zawodowe współczesnego nauczyciela wychowania fizycznego.
49. Ewolucja poglądów na istotę i cele wychowania fizycznego.

1. Scharakteryzuj wskaźniki biochemiczne świadczące o stopniu niewydolności nerek i uwzględniając ich nasilenie, określ rodzaj dietoterapii.
2. Omów rolę śródbłonka w regulacji ciśnienia tętniczego i utrzymania homeostazy, wskaż główne założenia diety hipotensyjnej.
3. Omów mechanizm regulacji metabolizmu kości i przedstaw zasady terapii żywieniowej w osteoporozie.
4. Omów żywieniowe podłoże choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej GERD oraz zalecenia dietetyczne z uwzględnieniem produktów zalecanych i niezalecanych.
5. Scharakteryzuj rolę Helicobacter Pylori w rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przedstaw ilościowo-jakościowe zalecenia dietetyczne.
6. Scharakteryzuj rolę dietoterapii w przewlekłym i ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego.
7. Scharakteryzuj parametry biochemiczne świadczące o zagrożeniu ustroju miażdżycą i podaj główne wskazania profilaktyki  i leczenia dietetycznego.
8. Zalecenia dietoterapii w stłuszczeniu wątroby.
9. Zasady żywienia w kamicy żółciowej.
10. Postępowanie dietetyczne w dnie moczanowej.
11. Etapy postępowania w dietoterapii otyłości. Przedstaw przykład diety ubogoenergetycznej w oparciu o podane dane pacjenta.
12. Żywność funkcjonalna i specjalnego przeznaczenia w dietoterapii chorób cywilizacyjnych (otyłość, miażdżyca, cukrzyca, nowotwory).
13. Zasady postępowania dietetycznego w cukrzycy typu 2. Przedstaw przykład diety w oparciu o podane dane pacjenta.
14. Zasady żywienia kobiet w ciąży powikłanej cukrzycą.
15. Zalety i wady diet z ograniczeniem węglowodanów. Przedstaw przykład diety.
16. Zalety i wady diety wysokobiałkowej. Przedstaw przykład diety.
17. Omów rola diety śródziemnomorskiej w zapobieganiu chorobom dietozależnym.
18. Podstawowe błędy żywieniowe sprzyjające występowaniu otyłości u dzieci.
19. Przedstaw kryteria diagnostyczne zaburzeń odżywiania oraz schemat leczenia dietetycznego.
20. Omów chemoprewencję żywieniową nowotworów na poszczególnych poziomach kancerogenezy.