W związku z okrągłą 150. rocznicą urodzin prof. Eugeniusza Piaseckiego patrona naszej Akademii oraz 40-leciem ustanowienia go patronem Uczelni, podczas Konferencji Naukowej pt. „Eugeniusz Piasecki w 150 rocznicę urodzin”, która odbędzie się 15 listopada br., o g. 9.30, zostanie zaprezentowana monografia wydawnictwa AWF o naszym patronie, pod red. prof. dra hab. Macieja Łuczaka i dr Izabeli Wyszowskiej.
– Jubileusz 150-lecia urodzin i 75. rocznicy śmierci prof. dra hab. med. Eugeniusza Piaseckiego – od ponad 40 lat patrona poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego – jest doskonałą okazją do ponownego spojrzenia z perspektywy już XXI wieku na jego wieloaspektową działalność związaną z higieną szkolną, fizjologią, teorią wychowania fizycznego, ćwiczeniami ruchowymi, historią wychowania fizycznego, etnologią oraz grami i zabawami ruchowymi – czytamy we wstępie.
Autorzy prezentują nowe, oryginalne spojrzenie na dorobek Eugeniusza Piaseckiego jako lekarza, nauczyciela, teoretyka wychowania fizycznego, dyrektora Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Poznańskiego, prekursora nowej dyscypliny naukowej – nauki o kulturze fizycznej, współpracownika Sekcji Higieny Ligi Narodów, redaktora czasopism naukowych, członka licznych komitetów redakcyjnych, związków i klubów sportowych, działacza angażującego się w rozmaite ważne projekty.
Jako swoiste novum w niniejszym opracowaniu ukazano wystąpienia naukowe Eugeniusza Piaseckiego na forum międzynarodowym w trakcie kongresów, konferencji i zjazdów. Rozszerzono też kwestię działalności Profesora jako propagatora najnowszych rozwiązań w dziedzinie fizjoterapii. Na podstawie źródeł prasowych w nowym świetle zarysowano jego sferę życia sportowego jako uczestnika i propagatora turystyki wycieczkowej, wytrawnego kolarza, a także organizatora sportu i rekreacji dzieci i młodzieży we Lwowie, Krakowie i Zakopanem. Zweryfikowano też jego poglądy dotyczące sportów walki, zapasów, ju-jitsu i walki palcatem. Mniej poruszanym zagadnieniem była dotychczas tematyka sportu wiejskiego – w niniejszym tomie przeanalizowano ją nieco dokładniej. Ponownej ocenie poddana została twórczość Piaseckiego i udział w ruchu harcerskim. Zaprezentowano także okoliczności determinujące nadanie Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu imienia Eugeniusza Piaseckiego, a także zabiegi pracowników Uczelni związane z rewitalizacją jego spuścizny.
Na książkę składa się piętnaście tekstów uporządkowanych tematycznie i chronologicznie pracowników naukowo-dydaktycznych z sześciu ośrodków naukowych w Polsce, tj. Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie i w Poznaniu, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie, Politechniki Opolskiej, a także emerytowani profesorowie z Poznania i Krakowa.
Przemysław Matusik, autor pierwszego rozdziału, Miasto i Uniwersytet, ukazuje rolę miastotwórczą uniwersytetu w życiu społecznym jego mieszkańców.
Magdalena Jakś-Ivanovska przygotowała studium pt. Społeczno-demograficzny portret zbiorowy profesorów Uniwersytetu Poznańskiego 1919–1939 związanych ze Lwowem (poznańsko-lwowskie i lwowsko-poznańskie historie akademickie). Wyeksponowano w nim m.in. motywy wyboru Poznania jako miejsca pracy i zamieszkania, różnice związane z pochodzeniem społecznym, etapami edukacji i migracją naukową przed debiutem w Uniwersytecie Poznańskim w charakterze kierowników katedr.
Jerzy Roszkowski opracował zagadnienie Wenanty Piasecki: lekarz – hydroterapeuta – propagator gimnastyki – działacz Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, przybliżając czytelnikowi wieloaspektową charakterystykę Wenantego – ojca Eugeniusza Piaseckiego, nie tylko jako znanego społecznika, lekarza, hydroterapeuty, właściciela zakładów wodoleczniczych, członka Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, ale również głębokiego patriotę i szanowanego człowieka, który przyczynił się do rozwoju Zakopanego.
Ewa Kałamacka – autorka rozdziału pt. Udział Eugeniusza Piaseckiego w międzynarodowym ruchu naukowym, z perspektywy ponad wieku nakreśliła okoliczności, w jakich Eugeniusz Piasecki uczestniczył w różnych kongresach, konferencjach, zjazdach, głównie poza granicami Galicji znajdującej się pod okupacją austro-węgierską.
W kolejnej części Sławomir Jandziś i Mariusz Migała przedstawili Działalność Eugeniusza Piaseckiego we Lwowie w zakresie fizjoterapii, higieny i profilaktyki zdrowotnej w latach 1899–1915, zarysowując mniej znaną aktywność Eugeniusza Piaseckiego w zakresie fizjoterapii, higieny i profilaktyki zdrowotnej w trakcie pobytu we Lwowie, szczegółowo opisując praktykę lekarską prowadzoną we własnym Zakładzie Gimnastyki Leczniczej, Ortopedii i Masażu oraz wpływ poznanych za granicą nowych metod fizjoterapii na jakość leczenia pacjentów, a także działalność dydaktyczną i naukową na Uniwersytecie Lwowskim.
Stanisław Zaborniak z kolei zaprezentował temat Działalność organizacyjno-sportowa Eugeniusza Piaseckiego w okresie lwowskim (1872–1918), w którym ukazał inicjowanie przez Eugeniusza Piaseckiego szkolnych drużyn piłki nożnej w IV Gimnazjum we Lwowie (1904 r.) oraz jego prekursorską działalność w zakresie promowania angielskich wzorców, a także w zakresie polskich tradycyjnych gier i zabaw dzieci i młodzieży.
Przygotowany przez Wojciecha Lipońskiego rozdział pt. Polskie gry i sporty tradycyjne – długa droga implementacji idei Eugeniusza Piaseckiego jest próbą podsumowania efektów angażowania się prof. Lipońskiego w rewitalizację zapomnianych i zaniedbanych przez polskie społeczeństwo tradycyjnych gier i zabaw ludowych opracowanych przez Piaseckiego. Lipoński przypominał je w trakcie wygłaszanych referatów, a także popularyzował w organizowanych pokazach nie tylko w Polsce, ale również za granicą, w tym na innych kontynentach.
Ryszard Wryk w tekście zatytułowanym O nadaniu Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu imienia Eugeniusza Piaseckiego przedstawił trudne do zrealizowania w ówczesnej rzeczywistości społeczno-politycznej PRL działania dotyczące genezy i ciągnącego się przez wiele lat procesu nadania Akademii Wychowania Fizycznego imienia prof. dra hab. Eugeniusza Piaseckiego.
Ewa Roszkowska w swym dyskursie rozwinęła akcentowaną dotychczas w niewielkim stopniu działalność Eugeniusza Piaseckiego w zakresie tzw. sportów podróżniczych (turystyki, taternictwa, narciarstwa) i wycieczek w Tatry jako niezbędnego warunku utrzymania zdrowia.
Natomiast Tomasz Jurek w szkicu pt. U źródeł polskiego skautingu – Eugeniusz Piasecki jako pionier teorii i praktyki harcerskiej przypomniał wkład Piaseckiego w rozwój polskiego harcerstwa zarówno od strony praktycznej, jak i teoretycznej.
Eligiusz Małolepszy opracował zagadnienie Eugeniusz Piasecki wobec problematyki kultury fizycznej na wsi w Polsce w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Opisał zainicjowanie przez Piaseckiego podjęcia badań nad tradycyjnymi zabawami i grami ruchowymi w Polsce oraz jego postulat dotyczący wprowadzenia na wieś stosownego programu wychowania fizycznego.
W eseju Dwie akademie – tożsame idee. Koncepcje wychowania fizycznego Platona i Eugeniusza Piaseckiego w ujęciu historyczno-filozoficznym Tomasz Sahaj porównał Piaseckiego – jako „człowieka renesansu” i propagatora nauk humanistyczno-społecznych powiązanych z aktywnością sportową – z antycznym olimpijczykiem Platonem i reprezentowaną przez niego filozofią holistycznej edukacji psychofizycznej.
Opracowanie autorstwa Macieja Łuczaka, pt. Eugeniusz Piasecki – znane i mniej znane fakty z życia osobistego i naukowo-dydaktycznego, jest próbą syntetycznego ujęcia życia prywatnego Profesora na podstawie pozyskanych skąpych informacji oraz, co należy podkreślić, ocalenia od zapomnienia sportów polskich uznawanych za narodowe.
Małgorzata Bronikowska w studium pt. Próba realizacji wizji Eugeniusza Piaseckiego w kontekście rodzimej kultury fizycznej ukazała współczesne rozumienie kultury fizycznej nakreślonej przez Eugeniusza Piaseckiego. Z uwagi na ponadczasowość i wyjątkowość jego odkryć badawczych, nadal atrakcyjnego nośnika „aktywnej” kultury, wskazuje na obowiązek kontynuowania zapoczątkowanego przez niego dzieła.
Izabela Wyszowska, autorka projektu zatytułowanego Trasa biograficzna śladami miejsc związanych z życiem i działalnością Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu – nową propozycją edukacyjną i upamiętniającą Patrona Akademii Wychowania Fizycznego proponuje ścieżkę turystyczną pozwalającą zapoznać się z miejscami związanymi z Eugeniuszem Piaseckim w Poznaniu, miejscami jego zamieszkania, pracy, spotkań ze środowiskiem akademickim, a także formami upamiętnienia jego osoby oraz wiecznego spoczynku.