Cztery projekty z udziałem polskich zespołów badawczych zostały zakwalifikowane do finansowania w konkursie organizowanym przez sieć JPND Understanding the Mechanisms for Non-Pharmacological Interventions. Dwa z nich są koordynowane przez polskich kierowników – koordynatorem jednego z nich jest dr Marcin Bączyk z Zakładu Neurobiologii naszej Akademii. Projekt dotyczy leczenia stwardnienia zanikowego bocznego (ALS) przy pomocy techniki neuromodulacyjnej przezrdzeniowej polaryzacji prądem stałym (tsDCS).

JPND (EU Joint Programme – Neurodegenerative Disease Research) jest międzynarodową inicjatywą, która wspiera badania naukowe nad chorobami neurozwyrodnieniowymi. Celem sieci JPND jest zbadanie przyczyn występowania chorób, takich jak choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona.

W tegorocznej edycji konkursu JPND międzynarodowe konsorcja złożyły 92 wnioski dotyczące mechanizmów oraz podłoża biologicznego leżących u podstaw terapii niefarmakologicznych w chorobach neurodegeneracyjnych. Wyłoniono 14 zwycięskich projektów, których realizacja ma na celu dostosowanie holistycznego spersonalizowanego podejścia do leczenia tych chorób. Wszystkie projekty z udziałem polskich zespołów znalazły się wśród pięciu najwyżej ocenionych projektów na międzynarodowej liście rankingowej. Otrzymają one niemal 5,2 mln zł na realizację swoich badań.

Nasza Uczelnia zgłosiła projekt pt. Wielowymiarowa charakterystyka działania przezrdzeniowej polaryzacji prądem stałym w chorobach neuronu ruchowego/Multidimensional mechanistic investigations of trans spinal direct current stimulation in motor neuron disease. Dotyczy on leczenia stwardnienia zanikowego bocznego (ALS) przy pomocy techniki neuromodulacyjnej przezrdzeniowej polaryzacji prądem stałym (tsDCS), która od niedawna jest wykorzystywana w celu zahamowania procesu degeneracji komórek nerwowych odpowiedzialnych za aktywację mięśni szkieletowych. Uzyskane wyniki zostaną wykorzystane do stworzenia skuteczniejszych planów terapii ALS z zastosowaniem tsDSC.

Projekt będzie realizowany z udziałem partnerów z Niemiec, Francji, Włoch, Portugalii i Łotwy. Rozpocznie się na początku 2023 r. i potrwa trzy lata jednocześnie we wszystkich jednostkach partnerskich. Badania uzyskały finansowanie w kwocie 1 235 878 euro.

Badania rozpoczną się od modelowania matematycznego i ustalenia najbardziej prawdopodobnych celów działania terapii (polaryzacji przezrdzeniowej), następnie nastąpi eksperymentalna weryfikacja symulacji, a w końcowym etapie manipulacje genetyczne, mające na celu ustalić mechanizmy działania polaryzacji. Należy zaznaczyć, że projekt jest bardzo symetryczny, zadania badawcze realizowane w 6 jednostkach wzajemnie uzupełniają się i prowadzą do dalszych etapów projektu. Projekt jest bardzo atrakcyjny dla młodych naukowców. Każdy z partnerów zatrudni studenta doktoranta (z pensją na poziomie adiunkta) i każdy z doktorantów odwiedzi na krótki staż naukowy każde z laboratoriów. Oznacza to co najmniej 2 wyjazdy stażowe rocznie. Ogłoszenia konkursowe zostaną opublikowane w najbliższych miesiącach.